د پاکستان د بهرنيو چارو وزارت په افغانستان کې د طالبانو د بهرنیو چارو د وزارت لخوا د پاکستان په اړه ورکړی بيان په کلکه رد کړی او ويلي یې دي، په افغانستان کې د واکمنه طالبانو عبوري حکومت دې د يو جمهوري حکومت په اړه بيان ورکولو په ځای خپلې کورنۍ مسلې هوارې کړي.

په شپږم اکتوبر افغانستان کې د واکمنو طالبانو د بهرنیو چارو وزارت وياند عبدالقهار بلخي په اېکس پوسټ کې ويلي وو، په ګاونډي هيواد پاکستان کې د حکومت او سياسي مخالفينو د پلويانو ترمنځ ترينګلتيا د اندېښنې وړ کچې ته رسېدلې، او دوام یې په ټوله سيمه اغېزې کولی شي.

په افغانستان کې واکمنو طالبانو د پاکستان په اړه بيان د پاکستان تحریک انصاف ګوند اسلام اباد کې د احتجاج په وخت ورکړل شوي، چې د خېبرپښتونخوا نه اسلام اباد ته تلونکې قافلې مخه نيول شوې او بيا اسلام اباد ته په رسېدو هم د تحریک انصاف د غړو او پوليسو ترمنځ نښتې شوې، په احتجاج کوونکو اوښکې بهيونکی ګېس شيندل شوی، او ګڼ یې نيول شوي وو.

د پاکستان چارواکو دعوه کړې، د تحریک انصاف په احتجاج کې شامل افغانان یې هم نيولي وو.

د پاکستان د بهرنيو چارو وياندې پرون په اووم اکتوبر ويلي، پاکستان د افغانستان د بهرنيو چارو وزارت بيان ردوي، دغه بيان د پاکستان په کورنیو چارو کې د قبلولو وړ نه دی د غندنې وړ دی.

هغې ويلي، افغانستان کې عبوري حکومت دې په يو جمهوري ملک [پاکستان] د لېکچر ورکولو په ځای خپلې کورنۍ مسلې هوارې کړي، ټولشموله حکومت ته دې پامر وګرځوي، او د مذهب د ګمراه کن تشريح په ځای دې د ښځو او جينکو دپاره د تعليم د حق سره د خپلو خلکو ضرورتونو او خواهشاتو دپاره جواب ورکول پکار دي.

د پاکستان د بهرنيو چارو وزارت وياندې زياته کړې، په افغانستان کې عبوري حکومت دې ترهګرو ته د ځای ورکولو څخه انکار وکړي، د نړيوالې ورورولۍ سره کړې ژمنې ورته پوره کول پکار دي، او افغانستان دې يو ځل بيا د نړیوالې ترهګرۍ مرکز جوړ نه شي.

په افغانستان کې د طالبانو د بهرنيو چارو د وزارت وياند په خپل بيان کې زياته کړې وه، د ولس جايزه غوښتنو پوره کولو ښه لاره خبرې اترې دي، وروستيو پېښو ثابته کړه چې د مذاکراتو نه انکار مسلې نورې پېچلې کوي.

هغه ويلي وو، د پاکستان په حالاتو ژور نظر ساتي.

چین د ګل - دوشنبې په ورځ پاکستان نه غوښتنه کړې چې په کراچۍ کې تېره شپه ( اتوار) ځانمرګي برید وروسته چې لږ تر لږه دوه چینایي کارکوونکي پکې ووژل شول او یو بل پکې ژوبل شو " امنیتي نیمګړتیاوې په اغیزمنه توګه ختمې " کړي.

د دواړو هېوادنو چارواکو دغه مرګ ژوبله تایید کړې، او ویلي یې دي چې په چینایي کارکوونکو دغه برید د پاکستان په جنوبي صوبی سېند مرکزي ښار کراچۍ کې د نړيوال هوايي ميدان [ائيرپورټ] بهر شوی دی.

په دغه برید کې وژل شوي په کراچۍ کې د چین جوړ په کویله - سکرو چلېدونکي د پورټ قاسم الېکټرک پاور پلانټ کارکوونکي وو.

د ټیلي ویژن فوٹیج کې ښودل کیږي چې د چاودنې له امله یو شمېر موټرې په مکمل یا جزوي توګه ویجاړې شوي دي. پولیسو ویلي دي د کاروان په حفاظت مامور لږ تر لږه لس تنه پاکستاني امنیتي کارکوونکي په دغه برید کې ژوبل شوي دي.

د چین د بهرنیو چارو وزارت په خپله ویب پاڼه خپور کړل شوي په یوه بیان کې ویلي " چین په چینايي شهریانو د برید له امله سخت خواشینی شوی دی او دا ترهګریز عمل په کلکه غندي."

د چین د بهرنیو چارو وزارت بیان زیاتوي چې بیجنګ له اسلام اباد غوښتي چې په چې "په تیزی سره د دغه پیښې پای ته ورسیږي، مجرمین ونیسي او د قانون منګولو ته راوستل شي."

چين د " چین پاکستان اقتصادي راهدارۍ (سیپېک) د ساتنې، او په پاکستان کې خپل کارکوونکو ، منصوبو، او ادارو د خوندیتوب دپاره د نورو ضروري ګامونو پورته کولو غوښتنه کړې ده".

د چينايانو په قافله د بريد زمه واري بلوڅ بېلتون غوښتونکې وسله والې ډلې بلوڅ لبرېشن ارمي (بي ایل اې) منلې، او دعوه یې کړې د مجيد بريګېډ فدايي يونټ يو ځانمرګي د چينايي ايجينيرانو او پانګه والو د لوړې کچې قافله په هدف کړې ده. بي ایل اې خبریالانو ته په لیږل شوي بیان کې دعوه کړې ده چې یو ځانمرګي برید کوونکي د چاودیدونکو موادو ډک موټر د کراچۍ د نړيوال هوايي ميدان نه تلونکو د چينايانو کاروان سره وجنګاولو.

پاکستاني چارواکو ویلي چې د برید په اړه پلټنې روانې دي خو د چاودنې د نوعیت په اړه یې د څه ویلو ډډه وکړه.

د پاکستان د بهرنيو چارو وزارت ويلي، "دغه ناوړه بريد نه يواځې په پاکستان، بلکې د پاکستان او چین په دوستۍ شوی دی، او د مجيد بریګېډ په ګډون به د دې پېښې زمه وار د انصاف کټهرې ته راوستلی شي، د پاکستان ادارې به په دې پېښه کې ککړ او د هغوی سهولت کار ونیسي او بې سزا به پاتې نه شي".

د پاکستان وزیراعظم شهباز شريف دغه بريد غندلی او ويلي يې دي، "په دې ناوړه پېښه کې ککړپاکستانيان نه شي کېدای، بلکې د پاکستان دښمنان دي. سمدستي پلټنې پيل کړل شوي چې پېښه کې ککړ کسان معلوم او د قانون منګولو ته راوستل شي".

د چین د بهرنیو چارو وزارت په بیان کې ویل شوي چې بیجینګ به د ترهګرۍ پر وړاندې د اسلام اباد د هڅو ملاتړ ته دوام ورکوي او د دواړو هېوادونو ترمنځ د اړیکو د خرابولو د هر ډول هڅې د شنډولو دپاره به په ګډه کار کوي.

امریکا بلوڅ لبرېشن ارمي ( بي ایل اې) نړیوال ترهګر تنظیم ګرځولی دی. پاکستان کې وخت په وخت په چينايي وګړو بريدونه او چاودنې شوي دي.

له دې وړاندې پاکستان کې په چينايي وګړو ترسری شوی وروستی غټ بريد د روان کال په ‏‎26‎م مارچ د خېبرپښتونخوا په شانګله ضلعه کې شوی، په بشام کې د داسو ډېم په چينايي انجينيرانو ځانمرګی برید کې پينځه چينايي وګړي او پاکستانی ‏‏‏ډرايور یې پکې ‏وژل شوي وو.‏

د پاکستان حکومت بلوڅ لبرېشن ارمي وسله واله ډله غېر قانونه ګرځولې ده.

دغه ډله په بلوچستان صوبه کې د چینايي پانګونو مخالفت کوي، او وړاندې یې هم د پاکستان په بلوچستان د چينايانو په ګټو د حملو زمه وارۍ منلي دي.

د کال 2022م په 26 اپرېل په کراچۍ پوهنتون کې د چينايي ژبې او کلتور د زده کړو څانګې [کنفوشيس انسټيټيوټ] په چينايي استازانو ځانمرګی بريد شوی درې چينايي استازان او يو پاکستانی ډرايور ورکې وژل شوي وو.

د دغه بريد زمه واري هم لاقانونه ګرځول شوې ډلې بلوچ لبرېشن ارمي منلې او ويلي يې وو، دغه برید يې لومړۍ ښځينه فدايي شاري بلوچ کړی وو.

د یاد بريد وروسته د کنفوشيس انسټيټيوټ او پاکستان کې دغه ډول نورو مرکزونو څخه ټول چينايي استازان بيرته خپل ملک ته تللي او بيا بيرته پاکستان ته نه دي ورغلي.

بي اېل اې وايي، د بلوچستان د ازادۍ، او بلوچستان کې په قدرتي وسايلو کې د چين دپانګونو غندنه کوي.

پاکستان د اوږدې مودې نه تور لګوي هند د بلوڅ وسله والو په شا ولاړ دی، خو هند تل دغه تورونه رد کړي دي.

پاکستان کې تېره شپه دا بريد په داسې وخت کې شوی چې پاکستان په 15م او 16م اګست د شنګايي همکارۍ سازمان د غونډې کوربه توب کوي، او چارواکي وايي د دغه غونډې نه وړاندې د چين وزيراعظم لي کيانګ هم د پاکستان سفر کوي.

پاکستان کې د چين سفارتخانې منلې، تېره شپه د پاکستان په کراچۍ ښار کې د نړيوال هوايي ميدان [اييرپورټ] څنګ ته "د چينايانو په قافله برید کې دوه چينايان وژل شوي او يو ژوبل شوی دی". چين بيا د پاکستان نه "د چينايي وګړو د خونديتوب دپاره د ټولو اړينو ګامونو پورته کولو غوښتنه کړې ده".

په کراچۍ کې د هوايي ميدان نه بهر دا چاودنه تېر د شپږم اکتوبر په شپه خواوشا 11 بجې شوې ده. پوليس چارواکو د چاودنې وروسته د دوو کسانو وژنه تاييد کړې، او د امنيتي اهلکارو په ګډون یې د څو کسانو د ژوبلېدو ويلي وو.

د چين سفارتخانې ويلي، د پورټ قاسم اليکټرک پاور کمپنۍ کې د چینايي کار کوونکو قافله په بريد کې په نخښه شوې، او دغه ترهګر برید يې په کلکه غندلی دی.

د پاکستان وزیراعظم شهباز شريف دغه بريد غندلی او ويلي يې دي، "په دې ناوړه پېښه کې ککړپاکستانيان نه شي کېدای، بلکې د پاکستان دښمنان دي. سمدستي پلټنې پيل کړل شوي چې پېښه کې ککړ کسان معلوم او د قانون منګولو ته راوستل شي".

د چينايانو په قافله د بريد زمه واري بلوڅ بېلتون غوښتونکې وسله والې ډلې بلوڅ لبرېشن ارمي منلې، او دعوه یې کړې د مجيد بريګېډ فدايي يونټ يو ځانمرګي د چينايي ايجينيرانو او پانګه والو د لوړې کچې قافله په هدف کړې ده.

د چين د سفارتخانې ترمخه، "پاکستان کې د چين سفارتخانې او کونسلګرۍ يو بېړني پلان پيل کړی، د پاکستان نه د برید د بشپړه پلټنو، پېښه کې ککړو کسانو ته د سختې سزا ورکولو او پاکستان کې د چينايي وګړو چې په ادارو او پروژو کې په کار دي، د هغو ټولو د ساتنې دپاره د اړينو اقداماتو غوښتنه کړې ده".

د پاکستان د بهرنيو چارو وزارت ويلي، "دغه بريد نه يواځې په پاکستان، بلکې د پاکستان او چین په دوستۍ شوی دی، او د مجيد بریګېډ په ګډون به د دې پېښې زمه وار د انصاف کټهرې ته راوستلی شي، د پاکستان ادارې به په دې پېښه کې ککړ او د هغوی سهولت کار ونیسي او بې سزا به پاتې نه شي".

وزارت ویلي، "ترهګرو قوتونو ته د ماتې ورکولو دپاره به د چينايانو سره په ګډه کار کولو ته دوام ورکړي".

پاکستان کې وخت په وخت په چينايي وګړو بريدونه او چاودنې شوي دي.

له دې وړاندې پاکستان کې په چينايي وګړو ترسری شوی وروستی غټ بريد د روان کال په ‏‎26‎م مارچ د خېبرپښتونخوا په شانګله ضلعه کې شوی، په بشام کې د داسو ډېم په چينايي انجينيرانو ځانمرګی برید کې پينځه چينايي وګړي او پاکستانی ‏‏‏ډرايور یې پکې ‏وژل شوي وو.‏

د پاکستان حکومت بلوڅ لبرېشن ارمي وسله واله ډله غېر قانونه ګرځولې ده.

دغه ډله په بلوچستان صوبه کې د چینايي پانګونو مخالفت کوي، او وړاندې یې هم د پاکستان په بلوچستان د چينايانو په ګټو د حملو زمه وارۍ منلي دي.

د کال 2022م په 26 اپرېل په کراچۍ پوهنتون کې د چينايي ژبې او کلتور د زده کړو څانګې [کنفوشيس انسټيټيوټ] په چينايي استازانو ځانمرګی بريد شوی درې چينايي استازان او يو پاکستانی ډرايور ورکې وژل شوي وو.

د دغه بريد زمه واري هم لاقانونه ګرځول شوې ډلې بلوچ لبرېشن ارمي منلې او ويلي يې وو، دغه برید يې لومړۍ ښځينه فدايي شاري بلوچ کړی وو.

د یاد بريد وروسته د کنفوشيس انسټيټيوټ او پاکستان کې دغه ډول نورو مرکزونو څخه ټول چينايي استازان بيرته خپل ملک ته تللي او بيا بيرته پاکستان ته نه دي ورغلي.

بي اېل اې وايي، د بلوچستان د ازادۍ، او بلوچستان کې په قدرتي وسايلو کې د چين دپانګونو غندنه کوي.

پاکستان د اوږدې مودې نه تور لګوي هند د بلوڅ وسله والو په شا ولاړ دی، خو هند تل دغه تورونه رد کړي دي.

پاکستان کې تېره شپه دا بريد په داسې وخت کې شوی چې پاکستان په 15م او 16م اګست د شنګايي همکارۍ سازمان د غونډې کوربه توب کوي، او چارواکي وايي د دغه غونډې نه دوه ورځې د چين وزيراعظم لي کيانګ هم د پاکستان سفر کوي.

د خېبرپښتونخوا وزيراعلا علي امين ګنډاپور چې د خالي، شنبې په ماسخوتن بې درکه شوی، د اتوار، يکشبنې په ماسخوتن ناوخته د اسمبلۍ په غونډه کې ناڅاپه ښکاره شوی دی.

د اسمبلۍ غونډې په وينا کې نوموړي وویل، چې هغه تېره شپه په اسلام اباد کې وو.

له دې وړاندې د هیواد د کورنیو چارو وزیر محسن نقوي ویلي وو، علي امین ګنډا پور نه خو پولیسو نیولی او نه د ایجنسیو سره دی، بلکې هغه د خېبر پښتونخوا هاوس څخه تښتیدلی دی.

د اسلام اباد څخه د وزیراعلا علي امین ګنډا پور د مرموزې بې درکۍ په معامله د خېبر پښتونخوا اسمبلۍ بېړنۍ غونډه د اتوار په ورځ بلل شوې او تحریک انصاف ګوند د صوبایي اسمبلۍ مخې ته د احتجاج کولو اعلان هم کړی وو.

د خالي په ورځ د تحریک انصاف قافلې سره اسلام اباد ته د احتجاج لپاره له رسېدو وروسته په ځايي مطبوعاتو ويل شوي، علي امین ګنډا پور د خېبر پښتونخوا هاوس څخه د رینجرز او پولیس ځواکونو پخپله ولکه کې اخستی وو او په قامي اسمبلۍ کې د اپوزیشن مشر د پاکستان تحریک انصاف عمر ایوب خان دعوه کړې وه چې وزیراعلا په ناقانونه توګه نیول شوی دی.

د پاکستان سرکاري ټي وي او نورې میډیا هم په وړومبي سر کې د وزیراعلا د نیول کېدو خبر ورکړی وو خو وروسته بیا میډيا د سرکاري سرچینو له خولې وویل چې علي امین ګنډا پور په باضابطه توګه نه دی نیول شوی.

پاکستان تحریک انصاف ګوند پخپله رسمي ایکس پاڼه لیکلي وو، "د یوې صوبې موجوده وزیر اعلا لادرکه دی او ټول پوهیږي چې هغه چا په غیر قانوني ډول په حراست کې ساتلی دی".

د تحریک انصاف ګوند د پېښور صدر عرفان سلیم رسنیو ته ویلي وو، چې د وزیراعلا علي امین ګنډا پور پراسراره جبري لادرکي د ولس د رایو سپکاوی دی.

د کورنیو چارو وزیر محسن نقوي دا تورونه رد کړي چې ګنې علي امین ګنډا پور د اسلام اباد څخه نیول شوی وو.

خبریالانو ته ښاغلي نقوي ویلي علي امین ګنډا پور د خېبر پښتونخوا هاوس څخه تښتېدلی اؤ د هغې د تېښتې عکسونه هم شته.

د محسن نقوي په خبره "زه تاسو ته په ددې خبرې پخلی کوم چې هغه نه د پولیسو سره دی،اؤ نه د کومې بلې ادارې په حراست کې دی، هغه پخپله تښتېدلی دی"

تر دې وړاندې هم تېره میاشت په اتم ستمبر د اسلام اباد تر څنګ یوې جلسې ته له وینا کولو وروسته علي امین ګنډا پور په مرموزه توګه بې درکه کړل شوی وو او د تحریک انصاف مشر عمران خان بیا ویلي وو چې هغه ایجنسیو پورته کړی خو د تحریک انصاف مشرانو ویلي وو "له یو اوږد میټنګ وروسته علي امین ګنډا پور پېښور ته رارسېدلی دی".

د علي امین ګنډا پور د وړومبۍ بې درکۍ وروسته د هیواد ددفاع وزیر خواجه اصف ویلي وو چې هغه په کوهسار کې د آي ایس آي میلمه وو او په منتونو یې بیا پرېښودی وو.