طالبان وايي افغانستان د جرمونو د نړیوال عدالت ايي سي سي د واک اختیار نه بهر دی

د افغانستان واکمنو طالبانو د زیارت، پنجشنبې، په ورځ وویل هېواد يې د جرمونو د نړیوال عدالت انټرنېشنل کرېمېنل کورټ د واک اختیار نه بهر دی او په کال ۲۰۰۳ کې د هېواد د پخواني حکومت فېصله يې غېرقانوي وبلله چې ترمخه يې افغانستان د عدالت په معاهده کې شامل کړی شوی دی.

د ايي سي سي په اړه د طالبانو د فېصلې نه مخکې د ايي سي سي وکیل یا څارنوال تېره میاشت اعلان وکړو چې غواړي عدالت دې د طالبانو د مشر هبت الله اخندزاده د ګرفتارۍ احکامات جاري کړي. د عدالت وکیل د طالبانو په مشر الزام لګولی چې په افغانستان کې جینکۍ او ښځې په مجرمانه ډول زوروي.

په کال ۲۰۲۱ کې په افغانستان د بیا واکمېندو راهسې طالبان د اسلامي امارت په عنوان په افغانستان حکمراني کوي او د اسلامي قوانینو د خپلې تشریح دلاندې يې د ښځو په تعلیم، کار روزګار، حرکت او د ټولنې په عامه ژوند کې په شرکت په پراخه کچه قدغنونه لګولي دي.

ښځو سره د سلوک په سر د نړۍ یو ملک هم تر اوسه د طالبانو حکومت په رسمي ډول نه دی منلی.
د ايي سي سي په اړه طالبانو وویل اسلامي امارت چې د افغان ولس د قومي او د مذهبي اقدارو پاسداري کوي د ايي سي سي جوړولو دپاره د روم معاهده نه مني.

طالبانو په ايي سي سي د تعصب الزام ولګولو او په انګریزۍ ژبه کې شایع کړي خپل بیان کې يې وویل عدالت د هغو "جنګي جرمونو " په اړه کوټلي ګامونه نه دي اخیستي چې "قابض ځواکونو او اتحادیانو" يې په افغانستان کې ترسره کړي دي.

د کال ۲۰۰۱ د اکتوبر په میاشت کې د امریکې په مشرۍ کې نړیوالو ځواکونو د هغه وخت د طالبانو حکومت القاعده ته د پناه ورکولو په سر نسکور کړو. امریکې د القاعده خلاف عملیات په امریکا د ناین الېون حملو په جواب کې شروع کړي وو.

د کال ۲۰۰۳ د فېبرورۍ په میاشت کې د واشنګټن حمایت یافته افغان حکومت د روم قانون او دا ډول د ايي سي سي واک اختیار ومنلو او هېواد يې د عدالت د کار په اخیتار کې شامل کړو.

طالبانو په خپل بیان کې وویل په عدالت کې د شاملېدو دپاره د پخواني حکومت فېصله نه مني او دا غېرقانوني ده.

د ايي سي سي سرکاري وکیل کریم خان د جنورۍ په ۲۳ نېټه په خپل اعلان کې وویل د اخندزاده او د طالبانو د انصاف وزیر عبدالحکیم حقاني د ګرفتارۍ غوښتنه د انسانیت خلاف د دوی د مبینه جرمونو په اړه د تحقیقاتو په بنیاد کوي.

ايي سي سي خپل پولیس نه لري او د عدالت ۱۲۵ غړو هېوادونو نه توقعو کوي چې د عدالت د ګرفتاریو په احکاماتو عمل وکړي.

اخندزاده زیاتره په کندهار کې وي، په عامه ځایونو کې کم لیدل کېږي، وخت په وخت احکامات جاري کوي او د خپلو تګلارو دفاع کوي.