دبلوچستان ايالت د هرنايي ضلعې دکولې په يوه کان کې 13 سوه فټه لاندې بند پاتې شوي درې کان کيندونکي 106 ساعته يعني څلوﺭ ورځې وروسته ژوندي راويستل شوي دي.
د مارچ پر 22مه دکوټې او هرنايې ضلعې تر ميان د زرغون غر په نامه سېمه کې سهار اته بجې د کولې يا سکرو په یو کان کې د زيات ګيس جمع کيدو له کبله هغه وخت چاودنه شوې وه کله چې شپږ کان کيندونکو په کان کې کار پيل کړی ؤ.
د چارواکو په خبره د چاودنې له کبله کان نړيدلی او ټول کان کيندونکي پکې بند پاتې شوي وؤ۔
د هرنايي مرستيال کمشنر سردار محمد رفيق وایي درې کان کيندونکي په وړومبۍ ورځ را ويستل شوي او پاتې درې کان کيندونکي يې د يک شنبې په ورځ له سخت زيار وروسته را ویستلي دي۔
مرستيال کمشنر وي او ای ډيوه ته وويل د کان کيندونکو د ژوند د خوندي ساتلو او د هغوئ د را ويستلو لپاره يې لاره نه درلوده ځکه يې دغه کان ته نزدې بل کان وکينده او بند پاتې مزدورانو پوري يې ځان ور ورسولو، او اخر يې بند پاتې خواريکښ و ژغورل.
هغه وايې "په يادو خواريکښو کې کم عمر 14 کلن او لوی عمره 25 کلن دی، چې پکې د دوو تعلق له افغانستان او يو د هرنايي ځايې اوسيدونکی دی،درې سره کان کيندونکي مو د ښه علاج په موخه د کوټې و سيول روغتون ته ليږلي، د يوه حالت پکې له خطر سره مخ دی"۔
خلکو ته د درملنې دلومړنيو اسانتياو د برابرولو دايالتي اداﺭې "پي پي ايچ ای” د ډاکټرانو د ټیم مشر داود کاکړ چې د کان کيندونکو په ژغورنه کې يې برخه اخيستې, وي او اې ډيوه سره په خبرو کې هغه وويل،
" په ياد کان کې د بند پاتې کان کيندونکو د ژغورلو لپاره يې له پېښې سره سم دستي 1300 فټه اوږد د اکسيجن پائپ و کان ته تير کړ، خواريکښ يوازې له همدې امله ژوندي پاته شوي،کنې د هغوئ د ژوند امکان نه و"
د حکومتي چارواکو په خبره ياد کان څو مياشتې وړاندې د زيات خطر له کبله بند کړل شوی ؤ خو ورسته بيا د کان ټيکدار او مالک له لوري بيرته پرته له کوم اجازت پرانستل شوی ؤ۔
د هرنايي ضلعې دمرستيال کمشنر په خبره د کان د مالک او ټيکدار پر ضد د قانوني ګامونو اخستو لپاره يې د ماينز اينډ منرلز محکمې ته خط ليږلی دی۔
د کان کيندونکو د مرکزي تنظيم پاکستان سېنټرل ماينز اينډ ليبر فېډرېشن رپورټ دی چې سږکال د بلوچستان ايالت په بېلا بېلو دکولې کانونو کې رامنځ ته شوې دا څلورمه پېښه ده.
تر دې وړاندې د دوکۍ او کوټې د کولې په کانونو کې هم مرګونو پېښو کې تر 12ؤ زیات مزدوران مړ او تر 10ؤ زيات ټپيان شوي دي.
د فېډرېشن رپوټ زیاتوي د بلوچستان ايالت په بیلا بیلو سیمو کې تر يو لک زيات کان کيندونکي د کولې يا سکرو او د نورو معدنیاتو په کانونو کې مزدوري کوي.
رپورټ کې ويل شوي تير کال د کولې د کانونو په پېښو کې دمړو شوو مزدورانو کې دزياترو تعلق د خېبر پښتونخوا د شانګلې، د افغانستان او د بلوچستان ايالت له پښتون میشتو سیمو سره دی