په بلوچستان کې د پښتنو ملتپالو ګوندونو په سرحدي ښار چمن کې پر احتجاج کوونکو د امنیتي ادارو د ممکنه برید خلاف احتجاج کړ او د تاجرانو پر نيولو باندې یې اندېښنه ښکاره کړې ده، وایي سوله ییز احتجاج د هر چا آییني حق دی.
د چمن پرلت کوونکي وايي په تېرو درو ورځو کې د امنيتي ادارو او مظاهره چیانو تر منځ په نښتو کې تر 40 پورې کسان ټپيان شوي وو.
پرلت کوونکي وایي نن يو ژوبل شوي ماشوم د کوټې په روغتون کې ساه ورکړه. د دوى له خولې چې تر اوس پورې په سرحدي پېښو کې د مړو شمېره درې ته رسېدلې ده، خو د روغتون او پولیس چارواکو په دې اړه څه نه دي ویلي.
تاجران وايي چې په تېرو اتو مياشتو کې په چمن کې د احتجاجي پرلت او د پولې د تړل کېدو له کبله له افغانستان سره د دوى تجارت ته د يو ارب ډالرو مالي زيان اوښتی دی.
د پښتون ژغورنې غورځنګ په مشرۍ عوامي نېشنل ګوند، پښتونخوا نېشنل عوامي ګوند او نېشنل ډیموکرېټک موومنټ په ګډه د جمعې په ورځ د کوټې د مطبوعاتو کلب مخې ته احتجاجي مظاهره وکړه.
سیاسي مشرانو وويل چې د افغانستان او د پاکستان د سرحدي پولې پر دواړو غاړو تجارت د پښتنو حق دی.
دوی وویل د ټولو عصري معاهدو، قوانینو او اصولو په رڼا کې د سرحدي پولې دواړو غاړو ته مېشت ټول خلک له پاسپورټ پرته د سوداګرۍ او تګ راتګ قانوني حق لري.
د عوامي نېشنل ګوند صوبایي مشر اصغر خان اڅکزي احتجاجي مظاهرې ته په وینا کې د کومې ادارې نوم نه واخیست، خو په چمن کې د احتجاج کوونکو او امنیتي ادارو تر منځ نښته یې سازش وباله:
"دا سازشونه او سلسلې به روانې وي، دوى تا په يوه بڼه هم نه ايله کوي، په عدالت دې وهي، په ترهګرۍ دې وهي، له پارلمانه دې محرومه کوي، له هرې خوا رزق او روزي درباندې دروي".
د پښتونخوا نېشنل عوامي ګوند مرکزي اطلاعاتو سیکرټري محمد عیسی روښان وویل، "د بې روزګارۍ يو بدترين صورتحال دى، پر پښتانه باندې تجارت او کاروبار ودرېد، د دې خوا چې کوم توکي افغانستان ته تلل او دلته راتلل دا ټول درېدلي دى، تجارت ختم شوی دی، تاجران وايي دا د سرحدي پولې د بندېدو سوب دى".
د چمن پرلتوال وایي دوی له څو میاشتو راهیسې سوله ییز احتجاج کاوه او څلور ورځې مخکې په کوږک دره کې امنیتي ځواکونو ورباندې برید پیل کړ، خو د صوبایي حکومت وياند شاهد رند بيا دا دعوه ردوي چې ګواکې د چمن خلک سوله یز احتجاج کوي.
شاهد رند وایي دا وخت هم په چمن کې حالت نارمل نه دی او مرستيال کمیشنر په خپل دفتر کې ناست دى، مظاهره چیان د ده د دفتر مخ ته شاو خوا ناست دي او ټول ښار یې په خپله ولکه کې اخستى دى:
"دوى چې پر حکومت کوم تورونه لګوي د هغه ثبوت نه لري، موږ دا ثبوت لرو چې د پوليو پر ډله باندې یې بريد وکړ، پر لېوېزو باندې یې تشدد وکړ، د ايف سي پر کېمپ باندې د برید تکل وکړ".
شاهد رند وایي صوبایي حکومت په وار وار باندي له احتجاج کوونکو سره د خبرو اترو کوشش وکړ، خو داسې هم نه ده چې د يو فريق ټولې خبرې او غوښتنې به منل کیږي.
د کوټې چمبر آف کامرس پخوانی مشر بدرالدين کاکړ وایي، یوې خوا ته باډر بند دى له خلکو د پاسپورټ غوښتنه کېږي، بلې خواته بيا د خلکو د روزګار مسله ده:
"متبادل روزګار نه شته، خلک د ماښام په نفقه باندې ډېر پرېشان دي، په چمن کې نه کرونده شته نه روزګار، نه حکومت اسانتياوې ورکړې دي، په يو ځل یې پر دومره زياتو خلکو د آمدن ذریعه ختم کړې، نو داسې حالات به پېښېږي چې زموږ بارډر ورسره مخ دی".
د کوټې د تجارت او د صنعت تنظیم وايي په تېرو اتو مياشتو کې د پاکستان او د افغانستان پر سرحدي پوله د احتجاجونو او کړکېچنو حالاتو له سوبه د صوبې تجارت ته تر يو ارب ډالرو زيان اوښتی دى.