د خېبرپښتونخوا په سوات او اورکزو قبايلي ضلعه کې د امن غوښتنې او نا امنۍ پرضد لاريونونه شوي، او د صوبې د جنوبي ضلعو اوسېدونکي وايي، دوی د حکومت لخوا د ترهګرۍ ضد نوو عزمِ استحکام عملياتو اندېښمن کړي دي.

په سوات کې پرون د جمعې په ورځ د سوات ولسي پاڅون په دوو علاقو کې لاريونونه کړي او د امن غوښتنه یې کړې ده. د سوات ولسي پاڅو مشر فواد خان وي او اې ډيوه ته وویل، په پښتونخوا کې يو ځل بيا د ناامنۍ پېښې سېوا شوې، په باجوړ او مردان کې چاودنې وشوې، د پوځي عملياتو اعلان شوی، په خلکو کې ويره سېوا شوې ده، ځکه دوی لاريون وکړو.

هغه وویل، د رياست زمه واري ده چې خلکو ته د مال او ځان تحفظ ورکړي او که امنیت نه شي که نه شي ورکولی خلکو ته دې وویل شي دوی به خپل ګامونه پورته کوي.

هغه زياته کړه، بله دا چې اوس د کومو عملياتو اعلان شوی ولس په هغې هم نه دی خبر چې دغه عمليات به څنګه کولی شي، خلک اندېښمن دي چې بيا د ناامنۍ او خلکو د وژنو لړۍ پيل نه شي او خلک بيا په کډو کولو مجبوره نه شي.

فواد خان وويل، د دوی سره د ولسي پاڅون په لاريونونو کې د سياسي ګوندونو عوامي نيشنل ګوند، پښتونخوا ملي عوامي ګوند، جمعيت علمااسلام او پښتون ژغورنې غورځنګ غړي هم شامل وو.

بل لور ته د صوبې په اورکزو قبايلي ضلعه هم د امن غوښتنې او ناامنۍ پرضد لاريون او جلسه شوې ده. ياد لاريون د (اورکزي رايټس مومنټ، او آر اېم) په نوم د اورکزو د حقونو د تنظيم د سيوري لاندې شوی دی.

د ياد تنظيم مشر محمد نواز ويلي، د دوی لاريون او جلسه په سيمه کې د امن په پلويتوب او ناامنۍ پرضد وه. هغه ویلي،په کال 2010م کې په اورکزو کې پوځي عملیات شوي وو، خلک بې کوره شوي، هنګو ته کډوال شو بيا دغه خلک بيرته ستانه شوي خو هلته ابادي نه وه، کاروبارونه تباه شوي، او په علاقه کې بيا ناامني شورو شوې ده. هغه وويل د سيمې خلک د ناامنۍ د خاتمې او امن غوښتنه کوي.

د ياد لاريون او جلسې يو بل غړي محمد فاروق اورکزي ویلي، شل کاله وړاندې دوی په هیڅ نه پوهېدل اوس خلک خبر دي چې څوک هم وژل کيږي، د وطن وژل خلک کيږي، سيمې ته مصنوعي جګړې راوستل شوي، که څوک هم جنګ راوړي دوی به یې مخالفت کوي. په ياد لاريون او جلسه کې هم د سياسي ګوندونو غړو ګډون کړی دی.

‎په داسې وخت کې چې حکومت د ترهګرۍ د مخ په زياتېدونکو پېښو وروسته د عزمِ استحکام په نوم عملیاتو اعلان کړي دي.

د خېبرپښتونخوا ‎صوبې د جنوبي او قبایلي سیمو خلک وايي، دوی د نوو عملياتو اعلان اندېښمن کړي، ځکه د دوی په وينا د کلونو راهسې ناامنۍ پرضد د پوځي عملياتو باوجود امن په ځای نه شو.

‎ځايي خلک وايي، د ناامنۍ او جنګونو له امله د دوی ژوند سخت ګډوډ شوی، او د عادي حالت بیرته راستنېدو لپاره څه امېد نه لري.

د بنو په بکاخېل کې د عوامي نېشنل ګوند مشر ولي الله وايي، "کله د جاسوس په نوم وژنې کيږي او کله د عملیاتو په پایله کې کورونه پریښول وي، نور خلک تعلیمونه او کاروبارونه کوي او د خپلې مرضۍ ژوند کوي خو زمونږ نه خو کاروبار پاتې شو او نه مو ماشومانو تعلیمونه وکړل".

د جاني خېل سیمې قامي مشر ملک مويز وايي، "د عملیاتو په ترڅ کې مونږ ډېر څه له لاسه ورکړل. خپل کورونه، خپل کاروبارونه، زمونږ عزیزان. دلته امن نشته، یوازې ویره او بې باوري ده".

ځايي خلک وايي د ناامنۍ او بیا د ناامنۍ پرضد پوځي عملیاتو کې له اوږدې مودې نه ښکېل دي، د عملیاتو په پایله کې د پاکۍ دعوې کیږي خو حقیقت بل ډول دی او وضعيت لا هم کړکېچن دی.

د شمالي وزیرستان د پي ټي ایم فعال عيد رحمان وايي، "حکومت له ضرب عضب عملیاتو وروسته له مونږ سره د امن ژمنه کړې وه، خو هغه څه چې مونږ په شمالي وزیرستان کې ولیدل له هغې لرې دي. د عملیاتو پای ته رسېدو راهیسې، په هدفي بریدونو کې تر 700 زیات کسان وژل شوي دي".

د سيمې خلک وايي، ناامنۍ نه یوازي عام ولس بلکې د علاقې کاروباري خلک اندېښمن کړي او وايي روانو امنیتي ستونزو له امله کاروبار په ټپه ودرېدلی دی.

ډېره اسماعیل خان کې د دويانو کاروبار کونکی سید رحمان وايي، "ما به وزیرستان او نورو ضلعو ته درمل رسول. د امنیتي وضعیت له امله زما کاروبار د سقوط په درشل کې دی، اوس دغلته په ډېره اسماعیل خان کې لرې پرتو سیمو ته دارو نه لیږل کیږي ځکه چې زیاتره خلکو خپل کورونه او کاروبارونه پرې ایښي دي".

د ځایي خلکو وینا ده چې د تېرو شلو کلونو نه د ترهګرۍ او توندروۍ پرضد روانو پوځي عملیاتو سره یوازې د دوی کړاوونه نور زیات شوي دي. دوی وايي نوره دا ناامني او جنګونه نه شي زغملی.

د پاکستان د خارجه چارو پخواني وزیر او د پیپلز ګوند اوسني چيرمېن بلاول بټو زرداري ویلي،"پيپلز ګوند په هيواد کې ترهګرۍ د زياتېدونکو پېښو په ‏اړه ډير واضح دريځ او مکمله پاليسي او سوچ لري،وفاقي حکومت د اپرېشن (عزم استحکام) په اړه اعلان کړی دی، وزيراعظم په دې لړ کې ټول ګوندیز ‏کانفرنس (اې پي سي) رابللی دی، پيپلز ګوند به په دغه کانفرنس کې ضرور برخه اخلي او د بلوچستان پشمول د نورو مسلو په اړه به خپل دريځ وړاندې ‏کوي،زمونږ فکر دا دی چې باید یوه ګډ سوچ رامنځته شي چې د ټولو ستونزو حل په سمه توګه سره وشي".‏

بلاول بټو دغه خبرې پرون د جولايۍ پر پينځمه د بلوچستان ایالت په سر ښار کوټه کې د بلوچستان د وزير اعلا مير سرفراز بګټي او د ګوند د نورو غړو په ‏ګډون په وزير اعلا هاوس کې کړي دي.‏‎
‎
هغه وویل،"په بلوچستان كې ترهګري او امن و امان نه يواځې يوه قومي ستونزه ده بلكې دا نړيواله ستونزه ده، مونږ هڅه كوو چې د صوبې پر كچه له ټولو ‏اړخونو او سياسي قوتونو سره په رابطه كې پاتې شو، په ټول ګوندیز کانفرنس کې به هم ټولو ګوندونو ته د خپل موقف ورکولو موقع وي".‏

بلوچستان د مځکې له حسابه د پاکستان تر ټولو لويه او له قدرتي شتمنيو ډکه خو د تعليم، صحت، او روزګار کې تر نورو صوبو شاته پاتې صوبه ده.‏

په ياده صوبه کې له تيرو څو لسيزو څخه بېلا بېل بلوڅ وسلوال (ناقانونه) تنظيمونه د پاکستان د پوځ او حکومتونو تر څنګ د پاکستان او چين تر ميان د ‏روانې اقتصادي پروژې سي پېک پر ضد فعاليت کوي.‏

بلوڅ سياسي تنظيمونه هم د بلوچستان د شاته پاتې او نا امنيو زمه واره د پاکستان اسټبليمشنټ او اسلام آباد بولي او زياتره وخت وايي چې د بلوچستان و ‏خلکو ته د هغوی پر وسايلو او شتمنيو اختيار نه ورکولو له کبله د بلوچستان په ځوانانو کې د ملک ضد فکر زېږي، خو اسلام اباد او د بلوچستان حکومت ‏په وخت دغه تورونه رد کړي او د بلوچستان د امنيت د پرمختيا دعوې کوي.‏

بلاول بټو دا خبرې په داسې وخت کې کړې چې د پاکستان مرکزي حکومت په ‏‎22‎م جون په پاکستان کې د عزمِ استحکام په نوم په ملک کې د ترهګرۍ او ‏توندورۍ پرضد د عملیاتو پرېکړه کړې ده.‏

خو د پاکستان تحريک انصاف ګوند او نورو سياسي او مذهبي ګوندونو په ګډون پښتون او بلوڅ قامپاله ګوندونو دا حکومتي پريکړه ناسمه بللې او ويلي ‏يې دي چې دوی داسې ډول اپريشنونه کولو اجازت يو چا ته هم نه ورکوي.‏

د عملياتو دا حکومتي اعلان په داسې وخت کې شوی چې د بلوچستان او خېبر پښتونخوا صوبو په ګډون د پاکستان په نورو سيمو کې د نا امنۍ په پېښو ‏کې څو چنده زيات والی راغلی دی.‏‎
‎
بلاول بټو په پاکستان کې د کال 2024م د جنورۍ د اتمي عمومي انتخاباتو کې د درغليو په باب ويل چې دا ورځ توره هم د کال 1977م د جولايي د پينځمې ‏په څېر توره ورځ ده.‏

بټو و پوښتل او بيا يې په خپله ځواب ووايه چې" که د پاکستان د اوسني حالت زمه واره يوه ورځ لټول وي نو هغه د کال 1977م پينځمې جولايۍ ورځ ده".‏‎
‎
بلاول وويل، هم له هغه ورځې په پاکستان کې د نا امنۍ، ترهګرۍ، جمهوريت ضد، رشوت خورۍ، انساني حقوق سرغړونې، رسنيوباندې بنديزونو، ‏معاشي پستيو بنياد کښېښول شو چې پوځي مشر ( ضيا الحق) له لوري پوځي کودتا شوې وه او د ذوالفقار علي بټو جمهوري حکومت يې ړنګ کړی وو، ‏وايي دا لړۍ لا هم دوام لري.‏
‏"کله چې د ذوالفقار علي بټو پر جمهوري حکومت د پوځي ډکټېټر ( ضيا الحق) له لوري کودتا وشوه له هم هغې ورځې د دې هر څه بنياد کېښول شوی"، ‏ذوالفقار علي بټو د بلاول بټو نيکه وو.‏

د پاکستان د پنجاب صوبايي حکومت مرکز ته د شپږم نه تر ‏‎11‎م محرم پورې په ټولنيزو رسنیو د بندیز سپارښتنه کړې ده. خو د کورنيو چارو مرکزي وزارت ‏ويلي په دغې اړه به حتمي پرېکړه وزاعظم کوي.‏

د پاکستان د ځايي رسنیو ترمخه د پنجاب داخله محکمې په صوبه کې د امنیت ټينګ ساتلو دپاره د محرم په ورځو کې د فېس بک، وټس اېپ، انسټاګرام، ‏اېکس (پخواني ټویټر) ټک ټاک او نورو د بندولو سپارښتنه کړې ده.‏

ويل شوي، صوبايي حکومت د امنیت دپاره جوړې د کابينې قايمه کمېټۍ د ټولنيزو رسنیو بندولو سپارښتنه کړې ده.‏

خو ويل شوي، د کورنيو چارو مرکزي وزارت د جمعې په ورځ يو بيان کې ويلي، د صوبايي حکومت لخوا د ټولنيزو رسنیو د بنديز په خواست تراوسه ‏فېصله نه ده شوې او په دغې اړه به حتمي پرېکړه وزيراعظم کوي.‏

وزارت ویلي، تراوسه پورې، نه دغه خواست منل شوی او نه رد کړل شوی دی.‏

د کورنيو چارو وزارت د بلې کومې صوبې نه دي ويلي چې د پنجاب په څېر خواست یې کړی خو ويلي يې دي پنجاب يواځې نه دی چې دغه ډول خواست یې ‏کړی دی.‏

پاکستان کې اکثره د محرم په ورځو کې موبايل ټيليفون او انټرنېټ بندول کيږي.‏

د پنجاب پوليس يو چارواکي وي او اې ته ويلي، صوبايي حکومت ته یې خواست کړی چې د محرم په ورځو کې دې د امنیت ټينګ ساتلو دپاره رېنجرز او ‏پوځ چمتو وساتل شي.‏

او د پنجاب داخله محکمې د پوليس د مرستې دپاره د پوځ او نيم پوځي دستې رېنجرز خدمات غوښتي دي.‏

د پنجاب کابينې د امنیتي کمېټۍ مشر او د صحت وزیر خواجه سلمان رفيق ویلي، په صوبه کې په نهم او لسم محرم ټولنيزې رسنۍ بندېدی شي، او د دغه ‏کار هدف د کرکې خورونکو مواد ودرول دي.‏

په زندان کې بندي د پاکستان پخواني وزيراعظم او تحریک انصاف ګوند مشر عمران خان ويلي، د حکومت په ټول ګونديزه کانفرنس کې به ګډون کوي. ‏هغه پرون په پينځمه جولايۍ اډياله زندان کې د ‏‎190‎‏ ميلينه پاونډونو د قضیې اورېدنې په وخت د صحافیانو غېر رسمي خبرې کړي دي.‏

د پاکستان ځايي رسنیو د تحریک انصاف ګوند د مشر له قوله ويلي، "د ګوند مشران به یې د حکومت په ټول ګونديزه کانفرنس کې ګډون کوي ځکه دا ‏ملکي معامله ده او د ملک په خاطر به پکې ګډون کوي".‏

په ‏‎22‎م جون د پاکستان د وزيراعظم شهباز شریف په مشرۍ د اېپکس کمېټۍ په غونډه کې په ملک کې د ترهګرۍ او توندروۍ پرضد د [عزمِ استحکام] په ‏نوو عملياتو منظوري ورکړې وه.‏

پاکستان تحريک انصاف، عوامي نېشنل ګوند او مذهبي سياسي ګوند جمعيت علمااسلام د دغو عملياتو مخالفت کوي.‏ د پاکستان د اطلاعاتو وزیر عطا تارړ پرون ويلي، "حکومت په ټول ګونديزه کانفرنس رابللو غور کوي".‏

عمران خان ويلي، "څو پورې چې د افغانستان سره اړیکې نه وي پياوړې شوي د تحريک طالبان پاکستان خلاف جګړه نه شي ګټل کېدی، که تاسو د ‏طالبانو خلاف عمليات کوئ نو هغوی به افغانستان ته وتښتي او تر څو چې د افغانستان مرسته نه وي، عمليات نه شي کاميابېدی".‏

د عزمِ استحکام په اړه د پاکستان د فاع وزیر خواجه اصف څو ورځې وړاندې د وي او اې سره په يوه مرکه کې ويلي وو، په ضرورت پېښدو د پولې پورې ‏غاړې افغانستان کې هم عمليات کېدلی شي، خو په افغانستان کې د طالبانو د دفاع وزارت خبرداری ورکړی، که چا یې هم د پولې يا حريم سرغړونه وکړه، ‏د نتيجو زمه وار به یې په خپله وي.‏

پرون په پينځمه جولايۍ د پاکستان د پوځ د کور کمانډرانو غونډه شوې او ويل شوي، "فورم د ملکي امنيت د مجموعي صورت حال جايزه اخستې او عزمِ ‏استحکام په مختلفو اړخونو پکې تفصیلي بحث شوی دی".‏

ويل شوي، "فورم د سيمه ييزه امنيت او په ځانګړي ډول افغانستان په حالاتو غور کړی دی".‏

عمران خان ويلي، "د بهرنيو چارو پخوانی وزیر بلاول بټو او زمونږ وزير خارجه افغانستان ته ولې نه دي تللي، زمونږ په وخت کې اېن ډي اېس او د اشرف ‏غني حکومت يو شوي وو خو د هغې باوجود زه افغانستان ته لاړم اود هغو سره مې خبرې وکړې".‏

عمران خان د پاکستان د چيف جسټس قاضي فايز عيسا په اړه ویلي، وکيلان یې د قاضي فايز عيسا په هر بنچ کې موجودګۍ باندې اعتراض کوي. هغه ‏ويلي که انصاف ورته ترلاسه نه شو هغه به په زندان کې د نه خوړو هړتال وکړي.‏

هغه يو ځل بيا دعوه کړې په جېل کې ناست کرنل او مېجر ټول نظام چلوي.‏

هغه ويلي، "پاکستان وړاندې هايبرډ وو او اتاريټېټيو ته تللی په ملک کې ډکټېټر شپ دی، ټوله نړۍ خبر ده چې پاکستان کې څه کيږي".‏

عمران خان ويلي، په ملک کې د ځانګړو پانګونو د سهولت کارۍ دپاره جوړ کونسل (اېس آی اېف سي) ملک نه شي سمولی، د ملکي مسلو حل راڼه ‏انتخابات دي.‏

د پاکستان تېر حکومت په جون ‏‎2023‎م کې د ځانګړو پانګونو کونسل اېس آی اېف سي جوړ کړی او د پوځ مشر د دغې کونسل برخه ده.‏

عمران خان تور لګولی، د پاکستان د پوځ مشر جنرل عاصم منير د مسلم ليګ او پيپلز ګوند جنازه ويستې ده، د بجټ وروسته د دوی سياست ختم شوی د ‏دوی سره داسې شوي چې د دښمن سره هم کېدل نه دي پکار.‏

‏ د پاکستان پوځ د عمران خان تور ته ځواب نه دی ویلی، خو له دې وړاندې پوځ ويلي په سياست کې لاسوهنه نه کوي.‏ عمران خان ويلي، د مذاکراتو او خبرو اترو وخت په اتمه فرورۍ تېر شوی دی، په اتمه فرورۍ عام انتخابات شوي وو.‏

د عمران خان په خبره، "بره ناست طاقتور غواړي چې دی دې ضمانت ورکړي چې په واک کې راشي په دوی به لاس نه چوي"، هغه ويلي مذاکرات هغه وخت ‏کيږي چې د مسلې حل راووځي. مونږ که د شهباز شريف سره مذاکرات کوو نود هغه حکومت به ځي.‏

هغه ویلي، د ملک تر ټولو غټ جعلي انتخابات شوي خو چيف جسټس فايز عيسا د الېکشن کمېشن ستاينې کوي.‏

د پاکستان د پوځ د کور کمانډرانو په غونډه کې د "ترهګرۍ د مخنيوي دپاره خپلې کړل شوې تګلارې په لړ کې د [عزمِ استحکام] عملیات مهم ګرځولي"، ‏او "د افغانستان په حالاتو یې غور" کړ ی دی.‏

د پوځ ياده غونډه په داسې وخت کې شوې چې هم پرون د خېبرپښتونخوا په مردان ضلعه کې يوه چاودنه کې لږ تر لږه درې کسان وژل شوي او اووه نور ژوبل ‏شوي دي، له دغې وړاندې په درېمه جولايۍ باجوړ کې د پخواني سېنېټر هدايت الله خان ګاډی د ريموټ کنټرول د لارې بم چاودنه کې په نخښه کړل شوی، ‏هدايت الله خان او هغه ‏سره څلور نور کسان پکې وژل شوي وو.‏

په ‏‎22‎م جون د پاکستان د وزيراعظم شهباز شریف په مشرۍ د اېپکس کمېټۍ په غونډه کې په ملک کې د ترهګرۍ او توندروۍ پرضد د [عزمِ استحکام] په ‏نوو عملياتو منظوري ورکړې وه.‏

د پاکستان پوځ پرون په پينځمه جولايۍ ويلي، د پوځ د مشر جنرل عاصم منير په مشرۍ د کور کمانډرانو غونډه شوې ده، او "فورم د ملکي امنيت د ‏مجموعي صورت حال جايزه اخستې او عزمِ استحکام په مختلفو اړخونو پکې تفصیلي بحث شوی دی".

ويل شوي، "فورم د سيمه ييزه امنيت او په ځانګړي ډول افغانستان په حالاتو غور کړی دی"، خو د غور په اړه نور تفصيل نه دی ویل شوی.‏

د عزمِ استحکام په اړه د پاکستان د فاع وزیر خواجه اصف څو ورځې وړاندې د وي او اې سره په يوه مرکه کې ويلي وو، په ضرورت پېښدو د پولې پورې ‏غاړې افغانستان کې هم عمليات کېدلی شي، خو په افغانستان کې د طالبانو د دفاع وزارت خبرداری ورکړی، که چا یې هم د پولې يا حريم سرغړونه وکړه، ‏د نتيجو زمه وار به یې په خپله وي.‏

پاکستاني چارواکي د اوږدې مودې نه په ملک کې د زياتېدونکې ترهګرۍ په اړه په تکرار سره وايي، په افغانستان کې د طالبانو په واک کې د راتلو ‏وروسته پاکستان کې ناامني او ترهګرۍ سېوا شوې او تحریک طالبان پاکستان د افغانستان د خاورې څخه پاکستان کې ترهګري کوي، خو په افغانستان ‏کې واکمن طالبان د پاکستان دغه تورونه په کلکه ردوي.‏

د پاکستان پوځ ويلي، د کور کمانډرانو په غونډه کې په ملک کې د تلپاتې ثبات او اقتصادي خوشالۍ دپاره عزمِ استحکام د ترهګرۍ او غېر قانونه ‏هلوځلو ختمولو دپاره د وخت تقاضا ګرځول شوې ده.‏
او زياته کړل شوې،"فورم د ځينو خلکو لخوا د عزمِ استحکام په حواله بلاجوازه تنقيد او ځانګړو ګټو ترلاسه کولو دپاره په اوازو اندېښه څرګنده کړې ده".‏

‏ خېبرپښتونخوا کې واکمنه ګوند پاکستان تحريک انصاف، عوامي نېشنل ګوند او مذهبي سياسي ګوند جمعيت علما اسلام د نوو پوځي عملياتو ‏مخالفت کوي.‏

او جمعیت علما اسلام ف مشر مولانا فضل الرحمان نزدې يوه اوونۍ وړاندې په يو خبري کانفرنس کې پوښتنې راولاړې کړي او ويلي يې وو، "پاکستان کې ‏د څو پوځي عملياتو وروسته ترهګري ولې سېوا شوې ده؟".‏
مولانا فضل الرحمان د چا د نوم اخستو بغېر ويلي وو، "پاکستان کې د ترهګرۍ په مخنيوي او ختمولو کې خو تاسو پاتې راغلي يئ، اوس په خپلو ناکامو ‏د پردې اچولو دپاره په افغانستان کې د حملو خبره کوئ". ‏
پوځ ويلي، پوځي مشرتابه قام ته په ورپېښو چېلنجونو په بشپړ ډول خبر دی او د ولس په مرسته به خپلو اييني حدونو کې په پاتې کېدو د يو تلپاتې حل ‏دپاره هڅې کوي.‏

د کور کمانډرانو په غونډه کې د "سياسي ارادو پوره کولو دپاره روانه ډيجيټل ترهګرۍ د رياستي ادارو پرضد سازش ګرځول شوی"، او ويل شوي، "د ‏رياست مخالفه بهرني قوتونو په سرپرستۍ کې روانې ډيجيټل ترهګرۍ مقصد دروغ، جعلي خبرونه او پروپېګنډې د لارې په قام کې نفاق او مايوسي ‏خورول دي".‏

خو پوځي بيان کې د ډيجيټل ترهګرۍ وضاحت او تفصيل نه دی ویل شوی.‏ پوځ ويلي، د پاکستان پوځ او پاکستانی قام نه يواځې په دغو سازشونو خبر دی بلکې د دښمن ناوړه مقصدونو ته د ماتې ورکولو دپاره پُر عزم او متحد ‏دی.