د دریو امریکايي چارواکو په وینا، یو سړي د AK ډول ټوپک نه د فلوریډا په ویسټ پام بیچ کې د پخواني صدر ډونالډ ټرمپ په ګالف کلب (میدان) ډزې کړي دي. د ډزو په وخت ښاغلي ټرمپ د ګالف لوبه کوله او وايي هغه روغ رمټ دی.

دا پېښه د اتوار/یکشنبې په ورځ د غرمې وروسته نزدې دوه بجې شا اوخوا شوې ده. د امریکا استخباراتي اداره اېف بي ای وايي په ظاهره دغه ډزې د هغه د وژنې یوه هڅه وه او وايي پلټنې به کوي.

چارواکو وویل چې دغه کس د ډزو وروسته وسله غورځولې او په SUV موټر کې وتښتید خو وروسته ونیول شو. چارواکو ته نوره اجازه نه وه چې د روانو تحقیقاتو په اړه بحث وکړي او د نوم نه ښودلو په شرط یې اسوشیټیډ پریس سره خبرې وکړې.

چارواکو وسله هم په خپله قبضه کې اخستې ده.

دا په دواو میاشتو کې دوېم ځل شو چې د راتلونکو صدارتي ټاکنو امېدوار ډانلډ ټرمپ د وژلو هڅه کېږي. د دې وړاندې د جولايي په میاشت کې په فېلاډلفیا ایالت کې یوې جلسې ته وینا په وخت هم یو تن په هغه ډزې کړې وې. نوموړی په هغه حمله کې په غوږ لګېدلی وو، او چارواکو حمله کونکی په ځای وژلی وو.

چارواکي وایي د ټرمپ د راتګ په وخت تل لوبغالی د څه وخت لپاره تړل کېده ځکه چې ترڅو دغه ساحه د ټرمپ د لوبې کولو لپاره خوندي وي. په دې لوبغالي کې لوبغاړي د بهر څخه ښکاري، دا ساحه پراخه وي، نو خفیه ادارې همیشه د ده د راتګ څخه دمخه لوبغالی خوندي کوي، او دوی د زغره والو نقلیه وسایلو په مرسته په ساحه کې حفاظتي تدابیر نیسي، چې دوی وکولای شي په اضطراري/بېړني حالت کې (په موقعه) د ټرمپ حفاظت وکړی شي.

ټرمپ د دې اونۍ په پای کې د لوېديځ ساحل له ایالتونو، لاس ویګاس او یوټا ته د کمپاین له دورې وروسته فلوریډا ته راستون شوی و. هغه ډېر وخت سهار د ګالف لوبه کوي، هغه په فلوریدا کې خپل درې لوبغالي لري، چې ترمپ اکثر هلته ورځي.

په پخوانی صدر د جولای په میاشت کې د شوې قاتلانه حملې وروسته، د هغه د حفاظت اقدامات نور پیاوړه کړی شوې وو. کله چې هغه په نیویارک ټرمپ ټاور کې و نو د دغه ودانۍ نه یو اړخ ته ټرکونه اودرولی شوې و. او دغه شان کله چې هغه اوس بهر جلسه کوي نو هغه د بلټ پروف (یا د مرمیو/ګولیو نه خوندي) شیشو شاته تقریر کوي.

‎ټرمپ د ننۍ پېښې وروسته خپل کور مار ای لاګو کلب ته بوتلل شویدی.
‎په سپینه ماڼۍ کې صدر بایډن او نایب صدرې میرمن کامیله هارس ته د پیښې په اړه معلومات ورکړل شوي او د تحقیقاتو په اړه وخت په وخت خبریږي. د وائټ هاوس ترمخه دواړه مشران مطمئن دي چې ښاغلی ټرمپ بچ دی.

‎په صدراتي زغل کې د هغه سیاله او د امریکا نائب صدری میرمن کامیله هارس په خپل یو بیان کې ویلي هغه خوشحاله ده چې ټرمپ روغ رمټ دی او زیاتوي چې تشدد د امریکا په سیاست کې ځای نه لري.

سېنیټر لنډزی ګراهم کوم چې د ټرمپ د کانګریس د ملګرو څخه یو کلک ملګری دی د ایکس یا پخواني ټویټر په یو پوسټ کې ویلي پخواني صدر سره یي د پيښې به اړه خبرې اترې شویدي او د ښاغلي ټرمپ حوصله په ځای وه او د هغه په ټکو، ټرمپ د هغه قوي تنانو څخه یو دې کوم چې زه پیژنم.

د مارټن کاونټۍ شیرف ولیم شنائیډر ترمخه د وفاقي تحقیقاتي ادارې ایف بي ايي، سیکرټ سروس او د پالم بیچ کاونټۍ شیرف دفتر نه د احکامات ترلاسه کیدو سمدستي پس یې ملزم ګرفتاره کړیدی.

د ښاغلي شناېیډر ترمخه پولیسو د پیښې سمدستي پس د پام بیچ کاونټي او سېنټ لوسي کاونټي لار باندې ناکه بندي وکړه.

‎د هغه په ټکو په سړک ولاړ پولیسو یو مشکوک ګاډې ولیدو د چا نمبر پلیټ چې د پولیسو د ملزم په اړه معلوماتو سره سمون خوړلو ولیدو او د ګاډي اودرولو کې بریالي شول او ملزم یي ګرفتاره کړلو.
‎د شنائیډر په وینا ګرفتاره تن سره وسله نه وه. او د نیولو په وخت قلار و او دا تپوس یي هم نه کاو چې ولې نیول کېږي.

د ټرمپ او وېنس انتخابي کمپاین دفتر نه د نائب صدر څوکۍ لپاره ریپبلکن امیدوار جی ډي وېنس امنیتي وضیعب په اړه پوښتنې وشوي خو هغه په دې اړه څه معلومات لا تر دې دمه نه دي ورکړی.

ټرمپ به د ګل په ورځ په ټولینیز رسنیو ایکس باندې د خپل زامنو لخوا شورو کړلی شوې کرپټو کرنسۍ باندی خبرې کولې. تمه وه چې هغه به دا خبرې فلوریډا کې د خپل کور مار اې لاګو نه وکړي. د
‎سه شنبې یا نهې په ورځ به هغه فلنټ، مشي ګن کې خپلې پخوانۍ مطبوعاتي سیکرټري او د ارکنساس ګورنرې سارا هکبي سره جلسه کوله او د شورو یا چهارشنبې په ورځ به هغه د نیویارک لانګ ائیلېنډ کې خپل کمپاین مخ په وړاندې بوتو.

‎د روانی اونۍ په اخر کې به هغه په واشنګټن ډي سي کې د اسرایل امیریکن کاونسل ملي سرمشریزې شورا یا کونسل ته وینا کوي او د خالي یا شنبې به ورځ به هغه ولمنګټن شمالي کیرولائینا ایالت ته دوره کوي.

د خېبر پښتونخوا لکي مروت ضلعه کې پولیس وايي چې د جمعې په شپه یې د لوړ پوړو چارواکو سره کامیاب مذاکرات شوي اؤ دوی ته باور ورکړل شوی چې د غوښتنو په اساس، په شپږو ورځو کې به پوځ له لکي مروت ضلعې وځي.

د لکي مروت پولیسو تېره اونۍ په پولیسو د هدفي بریدونو اؤ نا امنۍ په ضد احتجاج کړی ؤ اؤ غوښتنه یې کړې وه چې ضلعه کې امن چارې د دوی په لاس کې ورکړل شي او پوځ دې له سیمې وویستل شي.

پولیس وایي دوي سره مذاکراتو کې د چارواکو لخوا باور ورکړل شوی چې غوښتنې به یې منل کیږي اؤ وایي که غوښتنې یې عملي نه شوې، نو بله فیصله به په اتفاق سره کوي.

لکي مروت پولیسو د پینځو ورځو له احتجاج وروسته د جمعې په ورځ خپل احتجاج د ځايي مشرانو په ډاډ ځنډولی دی.

د لکي مروت پولیس پولیسو په نهم ستمبر دا احتجاج وروسته له هغې پېل کړی ؤ چې سیمه کې په په پولیسو پرله پسې هدفي بریدونه وشول اؤ په دغو بریدونو کې څلور پولیس عسکر اؤ دوه د هغوي وروڼه وژل شوي وؤ.

د سیمې یو پولیس اهلکار نجیب الله ډيوه سره خبرو کې وایي "زمونږ ژوند ډیر ستونزمن دی،په کورونو کې د ښځو، مېندو او د ماشومانو مخ کې وژل کیږو،په پټ کسان راشي برید وکړي او بیا وتښتي زمونږ سره ټوله کورنۍ پریشانه ده مونږ جرم څه کړی چرته منشیات فروش یا ډاکو ګرفتار کړو د هغې دومره غټه سزا راکوي"

د اوړمه ورځ د صوبې د پولیسو مشر اختر حیات خان پخپل یو بیان کې ویلي وؤ، ځینې شرخوښي عناصر د پولیسو او پوځ ترمنځ اختلافات جوړوي. هغه زیاته کړه چې پولیس مشرتابه په دې مقصدونو خبر دی او ناکامه به یې کړي.

د پوليسو مشر ویلي وؤ، د ترهګرۍ ضد عملياتو کې پولیس او پوځ کلکه ملګرتيا لري، او د دې شراکت له امله صوبه کې امن پرځای شوی دی.

پوځ د لکي مروت د پولیسو احتجاج په اړه تراوسه کوم رسمي بیان نه دی ورکړی خو دوه ورځې مخکې د پوځ سر لښکر جنرال عاصم منیر اورکزئ سیمې ته د سفر په مهال پوځي ځوانانو ته وینا کې ویلي وؤ چې پوځ به د پښتونخوا پولیسو اؤ نورو قانون پځای کوونکو ادارو سره خپلو مرستو ته دوام رکوي.

دا لومړی ځل دی چې پاکستان کې یوه امنیتي اداره د بلې پرضد راپورته شوې ده.

خبریال حق نواز خان وایی د پولیسو دا احتجاج دا ډیره خطرناکه خبره ده او خطرناکه خبره په دې ده چې دغلته د ترګرۍ پرضد عملیات روان دي .

نوموړی وایي "خو ښکاري داسې چې پوځ ته د سیاسي او حکومتي واکمنو مرسته نه ده ترلاسه چې یوه خلا جوړه شوې او دا نیغ په نیغه ترهګرۍ ته ګټه رسوي"

د لکي مروت پوليس وایي د شپږو ورځو مهلت یې ترلاسه کړی دی چې په دې موده کې به پوځ د ضلعې نه وځي.

احتجاج کوونکو پوليسو ویلي، که د دوی غوښتنې عملي نه شوې، نو بيا به په اتفاق سره بله فيصله کوي. پولیسو دا هم ويلي چې هغوی ته د بکتربند ګاډو د ورکولو او د پوځ د لاسوهنې د مخنیوي ډاډ ورکړل شوی دی.

هیډ کانسټېبل شوکت خان ډیوه ته وایي "که په غوښتنو عمل نه وشو زمونږ بل پلان تیار دی هغه زیات خطرناک دی هغه اوس تاسو سره نه شو شریک کولی"

د لکي مروت د پوليسو په دې احتجاج کې د ، د سپاهي نه تر سب انسپکټر عهدې پورې د ضلعې ټول پوليس په احتجاج وو.

دوی د پاکستان په پوځ او استخباراتي شبکو آي ایس آي او ایم اي تور پورې کولو چې په ضلع کې د ناامنۍ تر شا د دوی لاس دی.

پوځ وخت په وخت د ناامنۍ په پېښو کې د لاس لرلو تورونه رد کړي اؤ دریځ لري چې د ترهګرۍ ضد جګړه کې پوځ درنې قربانۍ ورکړي دي.

د جمهوریت د نړیوالې ورځې ۱۵م ستمبر په موقعه پوهان وایي پاکستان د خپل جوړښت نه واخله تر دې ساعته پورې کمزوری جمهوري ملک پاتې شوی دی اؤ تیرو ۷۷ کلونو کې پاکستان کې پوځي مارشلا ګانې لګیدلې وې او سیاسي حکومتونو ته پوره اختیار نه دی ورکړل شوی.

څیړونکي نظر لري چې د پاکستان د سوکالۍ او ترقۍ دپاره دلته مضبوط پارلیماني جمهوریت ضروري دی.

ملګرو ملتونو په کال ۲۰۰۷ کې د ستمبر ۱۵مه نېټه د جمهوریت نړیواله ورځ اعلان کړې وه.‌ د هغه وخت راهسې دا ورځ‌ یوه کلیزه موقعه وي چې په ټوله نړۍ کې جمهوریت ته کتنه وشي.

پوهان وایي ۱۹۴۷ کې د پاکستان له جوړښت وروسته ملک نهه کاله بغیر له آییني نظامه چلیدو خو کال ۱۹۵۶ کې چې وفاقي آیین منظور شو نو دوه کاله پس ملک کې وړومبۍ مارشل لا دغه آیین معطل کړو.

دوي وایي تیرو ۷۷ کلونو کې درې دیرش کاله پوځي آمران نیغ په نیغه د ملک واکمن پاتې شوي دي او باقي باقي پاتې ۴۴ کلونو کې یا خو د ریاستي معاملو چلولو د پاره آیین نه و موجود او یا سیاسي واکمنو ته پوره واک نه ؤ ورکړل شوی.

د پیښور پوهنتون د امن او شخړو د مطالعاتو د څانګې مشر پروفیسر ډاکټر جمیل احمد چترالي وي او اې سره خبرو کې وایي "وخت سره سره جمهوري قوتونه د یو سخت فشار سره مخامخ دي. دوي باندې یو غټ پریشر دی. او دا پربشر صرف د انټرل ملټري اسټیبلشمنټ طرف نه نه دی. دې کې بیروني عوامل هم شامل دي"

د هغه په خبره، د دنیا هر قوت چې په یو بل ملک باندې یا په بل ریاست باندې قابضه کیدل غواړي نو هغه ته جمهوریت سره مقابله کول ګران وي. نو هغه بیا ډکټیټرشپ سپورټ کوي. دا عمل دلته هم شوی دی.

ډاکټر جمیل احمد چترالي زیاتوي موجوده جدیده نړۍ کې د ریاست درې اهمې ستنې یا ادارې یعني مقننه، انتظامیه، او عدلیه دي او د د ریو واړو کار اختیار او حدود معلوم دي.

هغه وایي،یوه د ریاست د نظام چلولو د پاره قانون جوړوي. بله دغه قانون عملي کوي او او دریمه د قانون او آیین د تشریح کولو فرض ترسره کوي. ددې نه علاوه ریاست کې دننه کار کونکې ټولې محکمې دي،پوهان وایي کله چې محمکې د ادارو کار شروع کړي نو دې سره ملک کې جمهوریت کمزوری شي

د پیښور پوهنتون د صحافت استاذ ډاکټر عرفان اشرف ډيوه ته وویل،پاکستان کې ورځ تر ورځې محکمې یوازې د ادارو حقوق سلب کوي نه بلکې ادارې یرغمال کوي.

هغه وایي" مونږ دا کتلي دي چې وار آن ټیرر دا شل دوه ویشت کاله هاغه وخت ؤ چې دې کې عملي طور باندې پاکستان کې جمهوریت سلب شو. جمهوریت یرغمال شو. زمونږ ادارې یرغمالې شوې. دوي باندې محکمې کښیناستلې. او چې محکمې کښیناستې نو دلته کې په اصولي توګه جمهوریت پاتې نه شو"

ډاکټر عرفان زیاتوي د محکمو د خپل اختیار د چوکاټ نه د وتلو په وجه پاکستان کې جمهوریت خپلو اخیري سلګو کې دی او د جمهوریت تر ټولو مهم عنصر سیاسي ګوندونه کمزوري دي.

پوهان وایي د ملک غټ سیاسي ګوندونه یعني مسلم لیګ، پیپلز پارټي او تحریک انصاف درې واړه د لوړو ژورو نه تیر شول. اوس که دوي درې واړه ملک کې د جمهوریت د قوي کیدو د پاره په کم نه کم پروګرام موافق شول نو دې سره د جمهوریت د ودې یو امکان پیدا کیدی شي

پروفیسر ډاکټر جمیل احمد چترالي وایي"جمهوریت د پاره چانس دی، راتلونکي څلور پنځه کاله دوي ځانله یو هغه پیراډایم شفټ راولي، یو لیپ اوور راولي، مخکې ځي. او که نه. او دغه مخکې تلو کې دا ضروري نه ده چې دا موجوده شکل دې قایم وي. دغه موجوده شکل په ځایې، د اتلسم ترمیم نه پس یو قدم بل مخکې اخستی کیدی شي. یو نوی شکل راتلی شي چې هغه د مقامي کوم پولیټیکل اکانومي ده د هغې رپرزنټیشن وکړي"

پاکستان کې وخت په وخت منتخب وزیراعظمانو ته د عدالتونو لخوا سزاګانې خو ورکړل شوې دي چې پکې د پخواني وزیراعظم ذوالفقار علي بوټو د تېزندۍ سزا هم شوې ده، خو په دستور ماتولو یواځې پوځي امر پرویز مشرف ته دعدالت له خوا د مرګ سزا اورول شوې وه چې په هغې هم عمل نه و شوی او هغه د روان کال په فرورۍ کې په دوبۍ کې په قدرتي مرګ مړ شو.

څیړونکي وایي د پاکستان سوکالي او ترقي پارلیماني جمهوریت سره تړلې ده. ځکه چې دلته مختلف قومونه میشته دي. چې د یو بل نه جدا جدا ژبې، تهذیب وسایل او مسایل لري.

ددوي په وینا یوچوکاټ کې ددې ټولو تړون د پاره یوازینۍ لاره مضبوط پارلیماني جمهوریت دی.

ټاکل شوې ده چې نن د اتوار یا یکشنبې په ورځ د پاکستان د سینیټ اؤ قامي اسمبلۍ څخه په ایین کې د ترمیمونو منظوري اخستل کیږي.

د پارلیمان د غونډې نه مخکې په ایین کې د ترمیمونو په اړوند د حکومت اؤ مخالفو ډلو تر منځ سخت جنجال راپورته شوی دی اؤ اپوزیشن تور لګوي چې د عدلیې د ځان تابع کولو لپاره حکومت د ملک ایین کې بدلونونه کول غواړي.

په ایین کې د بدلونونو کولو لپاره د پارلیمان د رابلل شوې غونډې وخت هم بدل کړل شوی اؤ وړومبی د قامي اسمبلۍ غونډه د ورځې څلور بجې رابلل شوې وه خو بیا ددې غونډې وخت ماذیکر څلور بجې وټاکل شو اؤ دسینیټ غونډه ماښام اووه بجې رابلل شوې ده.

پاکستاني رسنۍ وایي د پارلیمان د غونډې وخت ددې لپاره بدل کړل شوی تر څو حکومت ایین کې د بدلونونو لپاره د مولانا فضل الرحمان ملاتړ ترلاسه کړل شي.

په ایین کې د ترمیمونو لپاره ضروري ده چې حکومت باید په سینیټ اؤ قامي اسمبلۍ کې په دریوؤ کې د دوؤ برخو غړو ملاتړ په لاس کې ولري اؤ په دې لړ کې د مولانا فضل الرحمان د ګوند جمعیت علماء اسلام د پارلیماني غړو راي زیات ارزښت خپل کړی دی.

مولانا فضل الرحمان سره د پارلیمان د غونډې نه وړاندې د اپوزیشن اؤ حکومت دواړو مشرانو لیدنې کړي اؤ د ځان لپاره یې ترې ملاتړ غوښتی خو مولانا فضل الرحمان لا نه واضحه کړې چې د هغه ګوند به د ایین بدلونونو په پلوۍ اؤ که مخالفت کې خپلې راي ورکړي.

د پاکستان د دفاع وزیر خواجه اصف جیو ټي وي ته ویلي چې ایین کې د ترمیم لپاره د پارلیمان د غړو اړینه شمیره حکومت په لاس کې لري اؤ د مولانا فضل الرحمان چې په دې اړوند کومې اندېښنې وې هغه له مینځه وړل شوي دي.

هغه ویلي حکومت دا خبره باوري کوي چې د ایتلافي ګوندونو د ټولو غړو د پارلیمان غونډه کې ګډون باوري کړي اؤ د مولانا فضل الرحمان اؤ ایتلافیانو تر څنګ ځېنې نور ووټونه هم شته چې د ترمیمونو په پلوۍ به وکارول شي.

د حکومت مخالفه ګوند تحریک انصاف باني مشر عمران خان تور لګولی چې په ایین کې دا بدلونونه د سپریم کورټ د چیف جسټس قاضي فایز عیسا د مودې غځولو لپاره کیږي خو هغه په ډاګه کړې ده چې ګوند به یې په ایین کې په ترمیمونو غلی نه پاتې کیږي.

د رسنیو د رپورټونو له مخې عدلیې په اړه اییني ترمیم کې د سپریم کورټ د ججانو د عمر 65 کلونو څخه 68 کلونو ته اؤ د هایکورټ د ججانو د عمر 62 کلونو 65 کلونو ته د لوړولو تجویزونه شامل دي اؤ ددې تر څنګ د ججانو د ټاکنې په طریقه کې د بدلون امکان هم ښودل کیږي.

د ممکنه قانون سازۍ په مسوده کې د جوډیشل کمیشن اؤ پارلیماني کمیټې خپلو کې د یو کولو تجویز هم شامل دی.

د خالي یا شبنې په ورځ اډیاله زندان کې خبریالانو سره غیر رسمي خبرو کې د تحریک انصاف ګوند باني مشر عمران خان ویلي چې د نوؤ اییني ترمیمونو له لارې د چیف جسټس قاضي فایز عیسا د ملازمت د مودې غځولو هڅې کیږي.

هغه ویلي په کومه طریقه چې دوي(حکومت) ایین کې ترمیمونه کوي که دوي ګڼي چې مونږ به پرې غلي پاتې شو نو دا یې بې ځایه ګمان دی

د تحریک انصاف ګوند چیرمین بېرسټر ګوهر خان ویلي مولانا فضل الرحمان د شپې تر ناوخته مونږ سره ؤ اؤ هیله ده چې نن به هغه زمونږ ملاتړ وکړي.

رسنیو سره خبرو کې بېرسټر ګوهر ویلي حکومت چې کوم اییني ترمیم راوړل غواړي هغه په اصل کې غیر اییني ترمیم دی.

د مرکزي حکومت د یو بل ایتلافي ګوند ایم کیو ایم مشر فاروق ستار ویلي هغوي تر اوسه د اییني ترمیم په هکله خپله غوڅه پرېکړه نه ده کړې.

نوموړي ویلي په دې ماحول کې کېدونکي ترمیمونه د خوښې وړ نه وي خو د معاملو پر مخ د بوتلو لپاره د اییني ترمیم ملاتړ کیدای شي.

په قبایلي ضلعه خېبر باړه بازار کې د سياسي ګوندونو، مدني فعالانو او قامي مشرانو له خوا د امن په نوم راجوړې شوې غونډې کې برخه والو په تيراه اؤ د خېبر په نورو سیمو کې د وسله والو په بیا فعالیدو اندېښنې ښکاره کړي دي.

سیاسي،مدني فعالانو اؤ قامي مشرانو ویلي سیمه کې په ناامنۍ به دوي نور غلي نه پاتې کیږي اؤ په هر حال کې به د امن لپاره خپل غږ پورته کوي.

غونډې ته وينا کوونکو وویل د امنيت ټينګښت لپاره دې حکومتي ادارې خپله قانوني ذمه واري سرته ورسوي.

په خېبر باړه بازار کې د امن په نوم راجوړې شوې غونډې ته د سياسي ګوندونو غړو او مدني فعالانو وویل په تيراه او ځينو نورو سيمو کې د وسله والو د ښکارکېدو سره په خلکو کې ويره خوره شوې او د دې په ضد به اوس دوئ په هر حال کې غږ اوچتوي.

د باړه سياسي اتحاد مشر شیرین خان اپریدي وویل،امن راوستل د رياستي ادارو زمه واري ده خو نن پوليس، پوځ او انتظاميه د دې زمه واري نه اخلي او زمونږ د امن تحريک به روان وي.

هغه وویل به "اوس ان شاالله مونږ تيراه له، پېښور او اسلام اباد له ځو او واکدارانو ته به خپله زمه واري ورپېژنو چې دا خلک نور دې تپل شوؤ جنګونو منلو ته تيار نه دي او امن به په هرحال کې په ځائ کوؤ"

په خېبر باړه بازار کې دغه غونډه روسته له هغې راجوړه کړئ شوه چې څو ورځې وړاندې د تيراه د غريیزو او مېداني سيمو ترڅنګ د باړې په بېلابېلو ځايونو کې وسله وال ولیدل شول.

د پوځ وياندې ادارې آي اېس پي ار ويلي د اګست د مياشتې په وروستۍ اونۍ کې يې په تېراه کې پوځي عمليات کړي وو او په دغو عملیاتو کې یې ۳۷ ترهګرود وژنې دعوه کړې وه.

د پښتونخوا اسمبلۍ غړي عبدالغني اپریدي غونډې ته ویلي،مونږ دا وايو چې که دوئ په سيمه کې امن په ځائ کولو د پاره هدفي عمليات کوي نو په هغې کې ورسره خلک ولاړ دي خو که دوئ وايي چې تاسو کورونه پرېږدئ او دې ځائ نه اوځئ نو مونږ دې ته تيار نه يو.

هغه وایي" په دې وخت کې زمونږ سره د کډې کولو پيسې نشته او مخکې خلکو سره ،سره زر وو خرڅ يې کړل، خلکو سره پيسې وې او کار ژوند يې وو خو اوس خلک دومره مجبوره شوي دي په دې شلو کالو کې چې نه مونږ کډه کولو ته تيار يو او نه عملياتو ته تيار يو نو مونږ په دې خاوره امن غواړو، بد امني نه"

د سياسي ګوندونو غړو په دې مهال وویل نن ټول ولس غوښتنه کوي چې تور قانون اېکشن ان اېډ اف سول پاورارډيننس ۲۰۱۹ په سيمه کې د ناامنۍ سبب ګرځېدلی او دا دې له مېنځه یوړل شي.

مدني فعالان وايي په پښتونخوا او نورو سيمو کې د ناامنۍ د پېښو مخنيوي د پاره په اکتوبر کې په خېبر کې د پښتون ژغورنې غورځنګ په غږ د پښتنو قامي عدالت په نوم یوه لویه جرګه راجوړیږي.

د پښتون ژغورنې غورځنګ د خېبر ضلعې مشر افتاب شینواری وي او ای ډيوه ته وایي"ښکاره خبره ده چې دلته ډېره بد امني تېره شوې او تاسو وليدل چې د ملي شاعر ګيله من وزير په جنازه کې منظورپشتين اعلان وکړ چې په يوولسم اکتوبر به په پښتونخوا کې يو قامي ولسي عدالت لګي"

افتاب شینواری وایي ،په دې عدالت یا جرګه کې به چې کومه پرېکړه کېږي نو هغه به د ټولو پښتنو په سلا کېږي او ښکاري داسې چې يوه داسې پرېکړه به ټول پښتانه کوي چې په سيمه کې روانه بدامني له مېنځه يوسي او پښتنو سره روان ظلم بند کړی شي

د خېبرپښتونخوا په بنو، لکي مروت، باجوړ، سوات، بونير، خېبر او نورو سيمو کې په دې روستيو کې د ناامنۍ په ضد ولسي غونډې او پرلتونه پېل شوي او په کې حکومت نه غوښتل شوي چې د امن په ځائ کولو د پاره دې کوټلي ګامونه اوچت کړي .